TRẺ DẬY THÌ SỚM LÀ GÌ?

Trẻ dậy thì sớm luôn là vấn đề nhức nhối mà các phụ huynh cần đặc biệt quan tâm. Để các bé có một cơ thể khỏe mạnh và bình thường, hãy cùng Doppelherz tìm hiểu qua bài viết sau. 

I. Dậy thì sớm là gì?

Khi trẻ dậy thì sớm hơn bình thường (bé gái trước 8 tuổi, bé trai trước 9 tuổi) thì đó là dấu hiệu của việc phát triển thể chất và hormone sớm. 

Các bậc cha mẹ cần phân biệt rõ ràng giữa dậy thì thực sự và tình trạng ngực phát triển sớm – khi ngực bé lớn lên mà không kèm theo các dấu hiệu dậy thì khác.

II. Nhận biết trẻ dậy thì sớm qua các dấu hiệu nào?

Gần đây, tình trạng trẻ dậy thì sớm đang ngày càng phổ biến trên toàn thế giới. Dưới đây là những dấu hiệu nhận biết dậy thì sớm ở cả bé gái và bé trai:

Đối với bé gái:

• Xuất hiện tuyến vú
• Thay đổi hình dạng cơ quan sinh dục ngoài
• Bắt đầu có kinh nguyệt

Đối với bé trai:

• Tinh hoàn hoặc dương vật tăng kích thước
• Mọc lông mu, lông nách
• Mụn trứng cá
• Giọng trầm hơn

Các dấu hiệu chung:

• Mọc lông mu, lông nách
• Xuất hiện mùi cơ thể
• Chiều cao tăng vọt, cân nặng tăng nhanh
• Tính khí thay đổi

Trẻ dậy thì sớm có sự phát triển chiều cao nhanh hơn bình thường, khiến trẻ cao vượt trội so với bạn bè cùng trang lứa. Tuy nhiên, sau một thời gian, tốc độ phát triển này sẽ chậm lại và trẻ có thể không đạt được chiều cao tối đa như người trưởng thành.

III. Tác hại khi dậy thì sớm

Việc trẻ bước vào giai đoạn dậy thì khi còn quá nhỏ sẽ tiềm ẩn nhiều nguy cơ ảnh hưởng đến cả sức khỏe thể chất lẫn tinh thần của trẻ.

Chiều cao: Trẻ dậy thì sớm thường sẽ có chiều cao thấp hơn so với bạn bè cùng trang lứa vì các đầu xương đóng sớm, hạn chế quá trình phát triển chiều cao.

Nguy cơ bị lạm dụng: Do đặc điểm sinh dục xuất hiện sớm (bé gái có kinh nguyệt, bé trai xuất tinh), trẻ sẽ gặp khó khăn trong việc chăm sóc cơ thể và có nguy cơ bị lạm dụng tình dục cao hơn.

Quan hệ tình dục sớm: Các nhà tâm lý học cảnh báo về tác hại nghiêm trọng của việc trẻ dậy thì sớm, đó là tình trạng quan hệ tình dục sớm dẫn đến mang thai ngoài ý muốn. Nguyên nhân là do trẻ tò mò và bắt chước “chuyện người lớn” qua phim ảnh, truyện tranh.

Dậy thì sớm tiềm ẩn nhiều nguy cơ cho trẻ. Cha mẹ cần quan tâm, theo dõi sức khỏe của con em mình để phát hiện sớm và có biện pháp can thiệp kịp thời.

IV. Nguyên nhân trẻ dậy thì sớm

Phần lớn tình trạng trẻ dậy thì sớm hiện nay không rõ nguyên nhân. Tuy nhiên theo các nhà khoa học có một số yếu tố khiến trẻ em dậy thì sớm. Có thể kể đến như: Gen di truyền; thừa cân béo phì; chế độ dinh dưỡng thiếu khoa học; một số hiếm thì do u não hay tổn thương hệ thần kinh trung ương. Cụ thể như sau:

• Dậy thì sớm ngoại biên do nồng độ của hormone sinh dục tăng cao khi xuất hiện khối u ở buồng trứng. Ở tuyến thượng thận hoặc tuyến yên hoặc mắc hội chứng McCune-Albright.
• Dậy thì sớm trung ương phát sinh vì nồng độ GnRH – một loại hormone do tuyến yên tiết ra tăng cao quá mức cho phép. Nguyên nhân này do trẻ có khối u trong não, tủy sống; hoặc tuyến giáp không thể sản sinh đủ hormone.

• Về giới tính: Khả năng các bé gái dậy thì sớm gấp 10 lần so với bé trai.
• Về gen di truyền: Tiền sử gia đình có người thân (bố mẹ, anh chị em) gặp bất thường về di truyền. Cũng là một trong những nguyên nhân gây trẻ dậy thì sớm. Khi các đột biến gen được kích hoạt và giải phóng hormone giới tính.
• Tiêu thụ nhiều đồ ăn chứa các chất làm tăng nguy cơ, như các chuyên gia đã chỉ ra món ăn khiến trẻ dậy thì sớm.