Bị sỏi thận có bổ sung canxi được không?

Sỏi thận là bệnh lý thường gặp nhất của đường tiết niệu. Khoảng 80% sỏi là canxi và chủ yếu là sỏi canxi oxalat. Do đó, có rất nhiều quan điểm cho rằng, bổ sung canxi là nguyên nhân dẫn đến sỏi thận.

Vậy những người bị sỏi thận có được bổ sung canxi hay không? Hãy cùng Doppelherz tìm hiểu ngay trong bài viết sau đây.

Sỏi thận được hình thành như thế nào?

Dựa vào thành phần của sỏi, sỏi thận được phân loại như sau: sỏi canxi, sỏi oxalat, sỏi phosphate, sỏi acid uric, sỏi struvite và sỏi cystin. Trong đó, sỏi canxi là loại sỏi thận thường gặp nhất.

Sỏi canxi gồm 3 dạng là sỏi canxi oxalat, sỏi canxi phosphat và sỏi canxi cacbonat. Nguyên nhân chính gây ra sỏi canxi là do tăng nồng độ canxi trong nước tiểu.

Bình thường khi lượng nước tiểu đủ để hòa loãng các chất khoáng khiến các chất này khó tích tụ và hình thành tinh thể. Tuy nhiên, khi lượng nước tiểu quá ít hay nồng độ các chất khoáng trong nước tiểu tăng cao, không đào thải ra ngoài được mà lắng đọng lại tại thận, lâu ngày kết tụ tạo thành sỏi.

Bị sỏi thận có được bổ sung canxi không?

Một trong những điều mà nhiều người thường lầm tưởng là chế độ bổ sung canxi là nguy cơ dẫn đến sỏi thận. Tuy nhiên, điều này đi ngược lại với các nghiên cứu lâm sàng.

Trên thực tế, canxi và một lượng nhỏ oxalat cùng có mặt trong đường tiết niệu nhưng chúng vẫn có thể hòa tan và không gây ra vấn đề gì với cơ thể. Khi lượng chất lỏng ít không thể hòa loãng chúng hoặc khi nồng độ các chất gia tăng sẽ khiến chúng hình thành tinh thể, tạo thành sỏi.

Một vài yếu tố nguy cơ phổ biến gây nên sỏi thận bao gồm: uống ít nước, ăn nhiều muối và không bổ sung đầy đủ canxi trong chế độ ăn. Nếu không có đủ canxi kết hợp với oxalat, oxalat được ruột hấp thu và đi vào nước tiểu, góp phần tạo nên sỏi canxi oxalat. Do đó, việc bổ sung canxi đều đặn ở những người bị sỏi thận là càng cần thiết.

Người bị sỏi thận nên làm gì để cải thiện sức khỏe?

Sỏi thận là bệnh lý sức khỏe phổ biến gây ra do chế độ ăn uống, sinh hoạt không đúng cách. Vậy người bị sỏi thận cần phải làm gì để cải thiện tình trạng này? Hãy cùng Doppelherz tìm hiểu ngay sau đây nhé.

Thay đổi chế độ ăn uống và bổ sung 2 lít nước/ngày

Sỏi thận là yếu tố tiềm tàng nếu chế độ ăn uống, sinh hoạt không đúng cách. Do đó, cả những người chưa bị sỏi thận hay những người đang bị sỏi thận cũng cần chú ý chế độ ăn uống sinh hoạt hàng ngày để giảm tình trạng này. Bạn nên hạn chế ăn các loại thực phẩm có hàm lượng muối và đường cao và bổ sung thêm nhiều chất xơ trong bữa ăn hàng ngày.

Ngoài việc chú ý tới chế độ ăn uống thì mấu chốt của chiến lược này là tăng lượng nước tiểu. Để đạt được mục tiêu này, bạn cần bổ sung tối thiểu 2 lít nước mỗi ngày.

Bổ sung canxi

Đối với những người bị sỏi thận, bạn nên bổ sung canxi carbonate trong bữa ăn làm giảm oxalat niệu, giảm nguy cơ hình thành sỏi. Canxi liên kết với oxalat trong ruột và làm giảm lượng cơ thể hấp thụ nên cần bổ sung đầy đủ canxi. 

Ngoài ra, bạn nên tránh bổ sung canxi trước khi đi ngủ vì có thể làm tăng lượng canxi trong nước tiểu và tăng nguy cơ hình thành sỏi nhé.

Hạn chế thực phẩm giàu oxalat

Sỏi thận chủ yếu là sỏi canxi oxalat nên những người bị sỏi thận có thể được khuyên nên giảm liều tiêu thụ thực phẩm có nhiều oxalat. Chế độ ăn kiêng nghiêm ngặt ít oxalat chỉ dành cho những người có lượng oxalat cao trong nước tiểu. Tuy nhiên, những người bị sỏi thận vẫn nên giảm lượng thực phẩm giàu oxalat nạp vào cơ thể.

Đặc biệt, vitamin C có thể được chuyển đổi thành oxalat nên việc sử dụng các chất bổ sung vitamin C có thể làm tăng oxalat niệu và có liên quan đến tăng nguy cơ hình thành sỏi. Do đó liều lượng bổ sung vitamin C được khuyến nghị đối với nguồi mắc sỏi thận là dưới 1000mg/ngày.

Hạn chế chất đạm

Bệnh nhân bị sỏi thận tái phát nên giảm thiểu lượng chất đạm ăn vào dưới 80g/ngày. Việc ăn nhiều chất đạm động vật có ảnh hưởng xấu đến các chất hóa học trong nước tiểu, làm giảm bài tiết citrate, tăng bài tiết canxi và axit uric. Dữ liệu dịch tễ học cho thấy điều này có tương quan tốt với tỷ lệ hình thành sỏi. 

Điều trị bằng thuốc

Ngoài việc điều chỉnh chế độ ăn uống và sinh hoạt, người bị sỏi thận cũng có thể sử dụng phương pháp điều trị bằng thuốc. Một số loại thuốc bổ sung có thể làm giảm nguy cơ hình thành sỏi thận như thuốc lợi tiểu thiazid, chất kiềm hóa, allopurinol, dầu cá.

Thuốc lợi tiểu thiazid

Thuốc lợi tiểu thiazid (ví dụ hydrochlorothiazide, chlorthalidone và indapamide) đã được chứng minh trong các thử nghiệm lâm sàng có hiệu quả trong việc giảm canxi niệu và tái phát sỏi. Những loại thuốc này cũng tạo ra sự cân bằng canxi tích cực và do đó làm tăng mật độ khoáng của xương.

Chất kiềm hóa

Citrate ức chế hình thành và phát triển của các tinh thể canxi. Việc sử dụng nó đã được ủng hộ cả ở những bệnh nhân có bài tiết citrate trong nước tiểu thấp và ở những bệnh nhân bị sỏi canxi oxalat nhưng không có bất thường về tiết niệu.

Allopurinol

Axit uric tạo điều kiện kết tủa tinh thể canxi oxalat. Một nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng đã chứng minh hiệu quả của allopurinol, 100mg 3 lần mỗi ngày để giảm hình thành sỏi canxi.

Dầu cá

Mối quan tâm về việc bổ sung dầu cá nảy sinh từ việc quan sát thấy rằng sỏi thận hầu như không có ở người Inuit ở Greenland, có chế độ ăn chủ yếu là cá tươi. Bổ sung EPA dẫn đến giảm canxi niệu nhưng chưa được thử nghiệm trong nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng đối chứng ngẫu nhiên.

Trên đây là giải đáp của Doppelherz về những thắc mắc liên quan tới việc bổ sung canxi cho người bị sỏi thận. Hy vọng bài viết đã mang đến cho bạn những thông tin hữu ích về chế độ ăn uống, sinh hoạt hàng ngày giúp giảm thiểu nguy cơ và tình trạng sỏi thận. Để có thêm kiến thức về việc bổ sung canxi, bạn cũng có thể đọc thêm bài viết “Giải đáp thắc mắc: Canxi có trong thực phẩm nào?” của Doppelherz nhé.