Hiểu đúng về việc bổ sung vitamin & khoáng chất đối với cơ thể

Như chúng ta đã biết, vitamin và khoáng chất là những thành phần không thể thiếu đối với các hoạt động sống của cơ thể, tham gia vào cấu tạo tế bào, chuyển hóa và cung cấp năng lượng cho cơ thể. So với các loại thực phẩm cơ thể nạp vào hàng ngày, thì lượng vitamin và chất khoáng cơ thể cần là rất nhỏ, do đó nó còn được gọi là các yếu tố vi lượng. Việc sử dụng vitamin và khoáng chất hiện nay khá phổ biến, tuy nhiên nếu lạm dụng vitamin và khoáng chất cũng sẽ gây ra những hệ quả đáng tiếc. Vì vậy việc hiểu đúng những nguyên tắc cơ bản trong việc bổ sung vitamin & khoáng chất sẽ góp phần tăng cường việc sử dụng có hiệu quả và phòng ngừa được các tai biến đáng tiếc do lạm dụng gây ra.

1. Vitamin là gì?

Vitamin là các hợp chất hữu cơ mà cơ thể chúng ta sử dụng, với số lượng rất nhỏ, cho nhiều quá trình trao đổi chất. Ngoại trừ vitamin D, các vitamin đều không thể được tổng hợp trong cơ thể và bổ sung từ thực phẩm. Do đó, chúng được coi là vi chất dinh dưỡng thiết yếu.

2. Khoáng chất là gì?

Khoáng chất là một nguyên tố vô cơ, tham gia vào cấu tạo tế bào, các hoạt động sống và đặc biệt quan trọng trong việc cân bằng các chất lỏng, duy trì sự phát triển của răng xương, cơ cũng như hỗ trợ cho chức năng của hệ thần kinh. Có nhiều khoáng chất, nhưng chỉ một số khoáng chất cần thiết cho sức khỏe con người như: canxi, natri, kali, photpho, magie, selen, kẽm, sắt, i-ốt, chrom ….

3. Những nguyên nhân chủ yếu gây thiếu vitamin, khoáng chất cho cơ thể:

• Do cung cấp thiếu: khi chất lượng hoặc khối lượng thực phẩm đưa vào cơ thể không bảo đảm như: gạo bị mốc, rau quả bị úa, héo hoặc do chế biến không đúng (ví dụ vitamin C bị nhiệt độ phá hủy; vitamin B1 bị chất kiềm phá hủy…), hoặc ăn uống mất cân đối, thiếu chất.
• Do rối loạn hấp thu: trong một số bệnh lý như tiêu chảy kéo dài, nghiện rượu; bệnh lý dạ dày – tá tràng. Đặc biệt ở những người cao tuổi, do sự giảm chức năng của cơ quan tiêu hoá như giảm tiết dịch mật, dịch tụy, dịch dạ dày kết hợp với tình trạng giảm nhu động ruột, táo bón dẫn đến cản trở hấp thu các chất.
• Do nhu cầu của cơ thể tăng: với phụ nữ có thai, cho con bú; thiếu niên tuổi dậy thì, người sau khi bị bệnh, người vận động nặng, căng thẳng…

Xử trí khi thiếu vi chất:

Trước hết phải xử trí các nguyên nhân dẫn đến thiếu vitamin như đã nêu trên. Thường sẽ ít có hiện tượng thiếu đơn độc một chất, vì vậy việc bổ sung vitamin dưới dạng hỗn hợp sẽ có hiệu quả hơn dùng các loại riêng biệt. Tỷ lệ phối hợp các vitamin và chất khoáng khác nhau trên từng loại sản phẩm của các hãng khác nhau. Do vậy khi lựa chọn phải căn cứ vào nguyên nhân gây thiếu để bổ sung cho phù hợp.

Hầu hết thừa vitamin và chất khoáng là do sự lạm dụng dưới dạng thuốc. Cần phải nhắc lại rằng, ở người khỏe mạnh, không có rối loạn tiêu hóa và hấp thu thức ăn; có chế độ ăn bình thường thì không nên dùng thêm vitamin cùng các chất khoáng dưới dạng thuốc. Nếu các đối tượng này thường xuyên uống vitamin, đặc biệt vitamin tan trong dầu (vitamin A, D) thì dễ gặp các rối loạn do thừa vitamin.

4. Hậu quả của thừa một số vitamin thường gặp

• Trẻ dưới 4 tuổi thừa vitamin A sẽ gây nên các triệu chứng ngộ độc mạn tính với các biểu hiện như ban đỏ, viêm da tróc vảy, viêm niêm mạc miệng hoặc đau các xương; thậm chí có thể gây tăng áp lực sọ não, co giật ở trẻ nhỏ. Đối với phụ nữ có thai, thừa vitamin A có thể gây quái thai.
• Vitamin B (đặc biệt hỗn hợp viên vitamin 3B được dùng khá phổ biến) liều cao sẽ gây nên thừa vitamin B6 làm rối loạn thần kinh cảm giác; thừa vitamin B12 sẽ xuất hiện triệu chứng của thừa coban gây tăng sản tuyến giáp, tăng hồng cầu quá mức…
• Vitamin C khi dùng thường xuyên ở liều cao sẽ dẫn đến các dấu hiệu ngộ độc như: tiêu chảy, loét đường tiêu hóa, sỏi thận; dạng tiêm tĩnh mạch có thể gây rối loạn đông máu, giảm sức bền của hồng cầu.

Thừa các yếu tố vi lượng: sẽ dẫn đến các hậu quả nghiêm trọng hơn so với các vitamin. Thừa sắt sẽ dẫn đến ngộ độc sắt có thể dẫn tới tử vong. Thừa iốt (liều > 6mg/ngày) gây ức chế hoạt động của tuyến giáp, ở người mẹ mang thai sẽ dẫn đến thiểu năng giáp sơ sinh, trẻ sinh ra sẽ bị chứng đần độn.

Do đó, muốn tránh được các hậu quả do dùng không đúng vitamin và các chất khoáng, trước hết cần phải hiểu rõ một nguyên tắc: không dùng vitamin và khoáng chất khi không bị thiếu; không được coi vitamin và các khoáng chất là một loại “thuốc bổ dùng các nhiều càng tốt”. Lựa chọn những sản phẩm bổ sung vitamin và khoáng chất cân đối với liều lượng phù hợp được các cơ quan chức năng kiểm duyệt và cấp phép.

Thưc phẩm bảo vệ sức khỏe A-Z fizz, sản phẩm bổ sung 21 vitamin và khoáng chất thuộc thương hiệu Doppelherz – thương hiệu chiếm thị phần số 1 tại Đức – Sản phẩm hỗ trợ tăng cường sức khỏe, hỗ trợ nâng cao sức đề kháng, giảm tình trạng căng thẳng mệt mỏi. Phù hợp với những người vận động cường độ cao, người mệt mỏi suy nhược, người cao tuổi, phụ nữ có thai và cho con bú, trẻ thiếu niên đang trong giai đoạn phát triển. Sản phẩm có vị cam và chanh dây thơm ngon, nhập khẩu từ Đức và được Cục ATTP cấp phép lưu hành tại Việt Nam